مایع ظرفشویی چطور باعث پاک شدن ظرف ها می شود؟

برای اینکه بدانید شوینده ها چطور عمل می کنند و موجب پاک شدن ظرف ها میشود، ابتدا باید خواص موادی که در شستشو به کار می رود را بدانید.

آب که قدیمی ترین پاک کننده است به تنهایی برای تمیز کردن و پاک شدن ظرف ها کافی نیست. کشش سطحی، ویژگی‌ای در مایعات است که باعث می‌شود لایه بیرونی آن‌ها به صورت ورقه‌ای کشسان عمل کند. این همان ویژگی‌ای است که موجب جذب دو سطح مایع به یکدیگر می‌شود؛ مانند دو قطره ی آب که همدیگر را می‌ربایند و قطرهٔ بزرگ‌ تری می‌سازند. شما می توانید این ویژگی را با قرار دادن یک قطره آب روی سطح شیشه یا پارچه ببینید. قطره آب شکل خود را حفظ می کند و پخش نمی شود.

نقش سورفکتانت ها در پاک شدن ظرف ها

در طی فرایند شستشو، کشش سطحی باید کاهش پیدا کند تا آب به راحتی روی سطح پخش شود و باعث خیسی شود. شیمیدان ها قادرند با مواد فعال سطحی یا “سورفکتانت” ها این کار را انجام دهند و در اصطلاح خودشان، آب را خیس تر کنند.

سورفکتانت ها تاثیرات دیگری هم بر شستشو دارند. سست کردن کثیفی ها، معلق کردن ذرات در آب تا زمانی که با آب کشیدن پاک شوند و …. از تاثیرات دیگر این مواد است. سورفکتانت ها همچنین می توانند اثر اسیدی داشته باشند که موجب از بین رفتن کثیفی های بازی می شود.

از آنجایی که مایعات ظرفشویی از دو یا چند سورفکتانت تشکیل شده اند، در پاک کردن سطوح بسیار موثرند. مایع ظرفشویی در شرایط محیطی مختلف و حتی در آب سخت به خوبی عمل می کند و باعث پاک شدن سطوح از کثیفی ها می شود.

ساختمان شیمیایی سورفکتانت ها به صورتی است که یک سر آبدوست دارد که در آب حل می شوند و یک سر آبگریز که چربی و کثیفی ها را در خود حل می کند و به این صورت باعث پاک شدن کثیفی ها از روی سطوح می شوند. استفاده از آب گرم و مالش در شستشو با دست یا فشار آب در ماشین های ظرفشویی این فرایند را تسریع می کند.

منشا سورفکتانت ها

سورفکتانت های اولیه تا زمان جنگ جهانی اول از روغن های گیاهی و حیوانی تهیه می شدند ولی پس از آن به دلیل کمبود این منابع، از محصولات پتروشیمی برای ساخت این مواد استفاده می شد. در سال 1970 که نفت بسیار گران شده بود، تولید کنندگان به استفاده از روغن های با پایه گیاهی ، مانند روغن پالم روی آوردند که خواص مشابه روغن های حاصل از فرایندهای پتروشیمی داشتند.

در ساخت شوینده ها از مواد بازی (قلیاها) هم استفاده می شود.  متداول ترین بازهای مورد استفاده در شوینده ها سدیم هیدروکسید و پتاسیم هیدروکسید هستند.

منبع

این مقاله را نیز از دست ندهید:

سیر تکاملی شامپو در گذر تاریخ